596-րդը (շարունակություն)

Գուցե փողը կեղտոտում է հոգին, բայց ոչ բարեկեցությունը, իսկ մեր օրերում հոգու մաքրությունն այնքան էլ կարևոր չէ, եթե մարդը շատ փող ունի։

Գայթակղությունը մեծ էր  երկար շարքի մեջ հերթ կանգնածների։ Այնտեղ էի նաև ես, ավելի ստույգ՝ այնտեղ էր ողջ ճամբարը։ Արևն այրում էր շշմեցնելու աստիճան, սակայն ոչ ոք չէր լքում շարքը գեթ մեկ վայրկյան, չնայած հերթը ժամեր էր տևում։ Բոլորն աշխույժ էին՝ խոսում էին բարձր, ավելի բարձր ծիծաղում։ Շարքում, հիմնականում, արաբներ ու աֆղաններ էին․․․ Նրանց խոսակցությունից, բնականաբար, ոչինչ չէի հասկանում, միայն զարմանում էի, թե ինչու՞ են այդքան բարձր խոսում։

Ժամեր հետո, հերթը նաև ինձ հասավ, և, «սեքյուրիթիի» թույլտվությամբ, ներս մտա։ Մի պահ գետինը փափկեց, դարձավ սպունգի պես։ Կաշկանդված մնացի դռան մոտ կանգնած, որպեսզի կուլ չգնամ փափկած գետնին։

-          Hallo !,- մինչ ուշքի կգայի՝ բարևեց բարեհամբույր, լիքոտ, երիտասարդ հաշվապահը։ Մոտենալով նրան մեկնեցի նույն կապույտ քարտը։ Նա աչքի տակով անցկացրեց, իմ առջև դրեց ցուցակը՝ մատով ցույց տալով ստորագրության տեղը։ Կարդացի ազգանունս, իսկ անվանս տեղը ազգությունս էր նշված՝ արմեն և 596-րդը։

Մոլորվեցի մոլորյալս, բայց հասկանալով, ուշքի եկա․ ճամբարում ոչ սեռն էր կարևոր, ոչ անունը, այլ համարը, որը խորհրդանշում էր մարդուն՝ որպես քանակ։ Իմ անունը ճամբարում 596-րդ էր և վերջ։ Կարևոր չէր, թե արմենն իմ երկրում տղամարդու անուն էր և գրվում էր մեծատառով։ Ստորագրեցի  իմ համարի դիմաց, ստացա քառասուներկու եվրո և մի քանի ցենտ՝ ստույգ չեմ հիշում, թե որքան։

Ճամբարային ողջ ամիսների ընթացքում չէի դադարում զարմանալ և ներքուստ իմ գոհունակությունը հայտնել այդ օտար ազգին, որը շարունակական գումար էր հատկացնում միայն նրա համար, որ ես կամ, գոյություն ունեմ, սակայն տխրում էի, որ  ընդամենը քանակ եմ՝ առանց անուն։

Օրն արևոտ էր ու տաք։ Վրաններում համարյա մարդ չկար, բոլորը դրսում վայելում էին  սեպտեմբերյան տաք արևը։ Երեխաներն աղմկում էին, իսկ պատանիները և երիտասարդները ֆուտբոլ ու վոլեյբոլ խաղում։ Ավելի տարիքով մարդիկ քայլում էին՝ շրջան անելով վրանների շուրջը։

Ինձ համար շվարելը դարձել էր անհրաժշտություն, քանի որ իսկապես մենակ էի։ Ոչ ոքի լեզուն չէի հասկանում և հիմնականում տխրում ու նստում էի անհարմար անկողնուս։

Հանկարծ բարձր ծիծաղելով ներս մտան մի քանի կանայք՝ յուրաքանչյուրի թևերին հագուստի մի մեծ խուրց։ Ոչինչ չէի հասկանում և չգիտեի՝ որտեղից են նրանք բերում այդքան նոր ու շատ հագուստ։

-          Ճաշի ժամն է,- ասաց Նաիրին՝ վրան մտնելով, սպասողական նայեց ինձ։ Նրան տվեցի նույն քարտն, ապա հարցրի․

-          Որտեղի՞ց են նրանք հագուստ բերում։

Նա անխոս նայեց կանանց կողմը, միայն ուսերը թոթովեց, դուրս եկավ։ Իհարկե շատ կցանկանայի, որպեսզի պատասխաներ, բայց հասկանում էի՝ գուցե նա հոգնու՞մ էր իմ հաճախակի հնչող հարցերից։ գուցե, իսկ գուցե ի՞նքն էլ չգիտեր։

Շուտով Նաիրին բերեց ճաշը․ այն անսովոր համ ուներ։ Որքան էլ ցանկանայի հագեցնել քաղցս, չստացվեց, ուստի երախտամոռ չլինելու համար մի քանի գդալ կուլ տվեցի՝ աշխատելով չծամել, մնացածը նետեցի աղբարկղը, որտեղ պարզվեց՝ անգամ առանց բացելու շատ ճաշեր էին թափված, ուստի նետելով ճաշն՝ ինձ այնքան էլ մեղավոր չզգացի։

Դեռ առաջին շաբաթն էի գլորել, իսկ ճամբարի օրերը հետզհետե վեր էին ածվում  քառակուսի անիվի։ Թվում էր՝ այդ օրերը երբեք չեն անցնելու։ Որքան էլ թափառեի դրսում, ինձ զգում էի վանդակում, առավել ևս, եթե գոյություն ունեին քառակուսի մետրեր, որից այն կողմ համարվում էի օրինախախտ։

Չնայած ամռան վերջն ազդարարված էր թռչունների չուով, անտառային հատապտուղների վառ ու ախորժալի գույներով՝  ծիկրակելով ամեն անկյունից, սակայն տոթը համառօրեն չէր ուզում նահանջել, այն խուժում էր վրանները և տանջում միշտ հոգնած մարմինները՝ թույլ չտալով քնել։ Նման օրերին մինչ ուշ երեկո երիտասարդները բակում ֆուտբոլ էին խաղում, իսկ կանայք խմբերով քայլում էին, զրուցում՝ չմոռանալով ծխելը, միաժամանակ ապտակելով վազվզող երեխաներին անդաստիարակ լինելու համար։

Ճամբարի ամեն անկյունում առավելությունը ծխախոտինն էր։ Ծխում էին համարյա բոլորը։ Այն պատրաստում էին հատուկ լցոնման սարքի միջոցով վրաններում։ Չէին ծխում հիմնականում «սեքյուրիթի» տղամարդիկ, երեխաները և որոշ ճամբարաբնակներ։

Նախաճաշն ավարտվել էր, իսկ ճաշին դեռ ժամանակ կար։ Վրան մտավ կարճահասակ, գեր, ճաղատ, մանր ու խաղացող աչքերով մի տղամարդ․ հետո պարզվեց նա ճամբարում աշխատում էր որպես թարգմանիչ։ «Ազուլները» նրան «շուքրի» էին անվանում, որի իմաստը մինչ օրս այդպես էլ չեմ հասկանում։

-          Ի՞նչ է ասում,- երբ տղամարդն սկսեց խոսել, փորձեցի իմանալ Նաիրիից։

Սովորության համաձայն՝ նա չլսելու տվեց։ Հուսահատ նայեցի շուրջս։ Այդ պահին բարեբախտաբար մեզ մոտեցավ քսանհինգին մոտ, գեղեցկադեմ, սիրիացի մի արաբ, անգլերենով դիմեց Նաիրիին, ես էլ իմ հերթին սպասողական նայեցի հայրենակցիս։

-          Յուսուֆ,- հանկարծ սիրիացին ձեռքը մեկնեց ինձ, ներկայացավ, ապա ժպտալով նորից դիմեց Նաիրիին։

-          Նա ասում է անունս Յուսուֆ է, հաճելի է լինել ձեզ հետ նույն վրանում։

-          Իսկ այն գեր մարդն ի՞նչ ասաց,- առիթից օգտվելով՝ կրկնեցի առաջին հարցս։

-          Այսօր երկհարկանի մահճակալներ են տեղադրելու միայն ընտանիքների համար,- դժկամությամբ պատասխանեց «թարգմանիչս»։

Նորությունից ավելի տխրեցի, ակամա նստածս տեղից կանգնեցի։

Նորից Յուսուֆը դիմեց Նաիրիին, ապա նայեց ինձ։

-          Նա ասում է՝ մի տխրեք, անպայման ձեզ համար էլ կտեղադրենք։

Հոգուս խորքում ուրախացա, բայց նորից ընկա մտքերի մեջ․

-          Ինչպե՞ս, ես մենակ եմ, իսկ միայնակներին դժվար թե տրամադրեն։

-          Իսկ մենք կասենք ընտանիք ենք, ո՞ր օրվա համար ենք հայրենակից,- ոգևորվեց Նաիրին։

Նրա ասածից միայն կիսատ ժպտացի՝ ուսերս թոթովելով։ Յուսուֆը նայեց ինձ, բութ մատով «օքեյ» արեց։

Որքան էլ հոգուս խորքում փափագեի մարդավարի քնելու մասին, «շուքրիի» հայտարարությունից հետո, բնականաբար, փափագս իրականություն չէր կարող դառանալ, ուստի թևաթափ մնացի անկողնուն նստած, սակայն բոլոր միայնակները լծվեցին գործի, երբ վրանի դռանը մոտեցավ հսկա բեռնատարը՝ երկհարկանի, ծանր մահճակալներով բեռնված։